Ursus C-330 to jeden z najpopularniejszych ciągników, jakie możemy spotkać na polskich wsiach. Traktor produkowany już w latach 70. XX wieku zdobył sobie zaufanie rolników dzięki dużej trwałości i niskiemu spalaniu. Zawiera również wiele użytecznych rozwiązań, które znacznie ułatwiły prace polowe. Jednym z nich jest zastosowanie sprzęgła dwustopniowego, a także niezależnej możliwości załączania napędu wałka odbioru mocy oraz pompy hydraulicznej. W dalszej części artykułu wyjaśniamy, jak działa sprzęgło C-330 i w jaki sposób nim prawidłowo operować.
Odbiór mocy z silnika
Na początku należy wyjaśnić, jak wygląda droga przekazywania mocy z silnika spalinowego. Odbiornikami mogą być koła jezdne, a także WOM oraz pompa układu hydraulicznego. Gdy wszystkie dźwignie ustawione zostaną w położenie neutralne, można odpuścić pedał sprzęgła i ciągnik nie ruszy z miejsca. Gdy natomiast za pomocą dźwigni WOM aktywujesz przekazywanie napędu na wałek, zostanie on uruchomiony w pierwszym zakresie skoku pedału. Ma to bardzo duże znaczenie wtedy, gdy trzeba rozpędzić maszynę, która posiada dużą masę wirującą. Może to być np. kosiarka rotacyjna albo prasa do siana. Musisz wtedy przez chwilę przytrzymać pedał w połowie pierwszego zakresu. Jest to znaczna przewaga, jaką posiada sprzęgło C-330 nad tymi, które stosowane były m.in. w Władimircu T-25 czy innych starszych maszynach, a nawet współczesnych sprzętach Ursus C-330. Napęd pompy hydraulicznej jest natomiast stały i całkowicie niezależny od innych ustawień dźwigni oraz sprzęgła. Jest to istotna przewaga „Trzydziestki” nad Ursusem C-360, gdzie jedną dźwignią steruje się zarówno uruchamianiem WOM-u, jak i napędu pompy.
Działanie pedału sprzęgła
By wykorzystać w pełni potencjał Ursusa C-330, trzeba wiedzieć, w jaki sposób działa jego sprzęgło. Otóż w sytuacji, gdy masz wyłączony napęd WOM, możesz używać tylko drugiego stopnia. Oznacza to, że wystarczy wciskać pedał do połowy, by móc bez problemu zmieniać biegi. Jeżeli natomiast masz podpiętą jakąś maszynę i chcesz przekazywać do niej napęd, jazda wygląda inaczej. Najpierw należy wcisnąć pedał sprzęgła do oporu, co odetnie dopływ mocy zarówno do kół, jak i do WOM-u. Następnie dźwignię przekaźnika mocy przestawiasz w odpowiednie położenie. Po odpuszczeniu sprzęgła w pierwszej połowie skoku, maszyna otrzyma napęd. Jeżeli wymagana jest duża moc, należy nieco podnieść obroty silnika. Drugi stopień sprzęgła C-330 działa już identycznie jak w sytuacji jazdy bez napędu WOM. Chcąc zmieniać biegi bez odłączania napędu maszyny, wciskasz pedał tylko do połowy skoku.
Aby nie doprowadzić do uszkodzenia skrzyni biegów, nigdy nie należy uruchamiać wałka odbioru mocy bez sprzęgła, gdy silnik już pracuje. Wielu rolników robi to w sytuacji, gdy do wałka podpięta jest jakaś lekka maszyna, np. rozsiewacz do nawozów. Owszem, napęd zostanie przekazany, jednak pojawi się głośny zgrzyt, a cała operacja będzie mieć negatywny wpływ na koła zębate wewnątrz przekładni. Dlatego zawsze należy przestawiać dźwignię WOM tylko po całkowitym naciśnięciu pedału sprzęgła.